Men gan thấp báo hiệu điều gì? Nó có nguy hiểm không?

Men gan là chỉ số quan trọng phản ảnh sức khỏe của gan. Vậy men gan thấp báo hiệu điều gì? Nó có nguy hiểm không? Bài viết sau sẽ phân tích rõ hơn về nguyên nhân, các bệnh lý liên quan và giải pháp chăm sóc gan hiệu quả nhờ vào chế độ ăn uống và sinh hoạt hằng ngày.

Men gan là gì? Ý nghĩa chỉ số men gan trong xét nghiệm sức khỏe

Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất và đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể, từ chuyển hóa chất dinh dưỡng, thải độc, dự trữ glycogen đến tổng hợp protein. Khi đi khám sức khỏe định kỳ, bác sĩ thường chỉ định xét nghiệm men gan. Đây là một trong những xét nghiệm sinh hóa máu quan trọng nhất để đánh giá tình trạng của gan. Men gan là các enzyme do tế bào gan tiết ra, gồm:

• AST (Aspartate Aminotransferase)
• ALT (Alanine Aminotransferase)
• GGT (Gamma Glutamyl Transferase)
• ALP (Alkaline Phosphatase)

Ở người khỏe mạnh, chỉ số men gan sẽ nằm trong khoảng chỉ số bình thường. Nếu men gan tăng, điều đó báo hiệu gan có thể bị tổn thương hoặc viêm. Nhưng ít ai ngờ rằng, men gan thấp cũng phản ánh nhiều bất thường trong hoạt động của gan và sức khỏe tổng thể

Nhiều người khi nhận kết quả men gan thấp thường chủ quan vì nghĩ rằng gan khỏe mạnh. Tuy nhiên các chỉ số men gan dưới mức bình thường không phải lúc nào cũng tốt, mà đôi khi còn thấy gan đang bị giảm chức năng, thiếu hụt chất dinh dưỡng hoặc liên quan đến các bệnh lý mạn tính.

Men gan thấp có nguy hiểm không?

Khi nói đến men gan thấp, không ít người nghĩ rằng đây là tín hiệu tích cực. Tuy nhiên thực tế không hoàn toàn như vậy, men gan thấp có thể nguy hiểm nếu kéo dài, vì nó phản ánh sự suy giảm hoạt động chức năng chuyển hóa của gan. Một số nguy hiểm ảnh hưởng tới gan như:

• Giảm khả năng thải độc: Gan hoạt động yếu khiến độc tố tích tụ trong máu, dễ dẫn đến cơ thể mệt mỏi, chóng mặt, da xỉn màu
• Suy giảm hệ miễn dịch: Gan tham gia vào quá trình tổng hợp nhiều protein miễn dịch. Khi men gan thấp sức đề kháng cũng giảm theo
• Khó phát hiện bệnh lý gan: Nhiều bệnh nhân xơ gan giai đoạn muộn lại có men gan thấp bất thường, vì lúc này tế bào gan đã bị hủy hoại nặng nề, không còn khả năng tiết enzyme
• Rối loạn dinh dưỡng và nội tiết: Gan yếu làm giảm tổng hợp albumin, ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển hormone và các chất dinh dưỡng.

Như vậy men gan thấp không đơn giản chỉ là bình thường mà cần được theo dõi đinh kỳ. Nếu chỉ số giảm kèm theo triệu chứng như vàng da, mệt mỏi kéo dài, sụt cân không rõ nguyên nhân thì người bệnh nên đi khám để xác định nguyên nhân.

Men gan thấp có liên quan đến bệnh lý nào?

Ít ai biết được rằng men gan thấp cũng có thể liên quan đến nhiều bệnh lý nguy hiểm. Dưới đây là những tình trạng thường gặp:

• Xơ gan giai đoạn cuối: Ở giai đoạn sớm, men gan thường tăng. Nhưng khi tế bào gan bị phá hủy nặng nề, không còn khả năng tiết enzyme , chỉ số men gan sẽ hạ thấp bất thường. Đây chính là dấu hiệu cảnh báo bệnh đã tiến triển nặng.
• Suy gan mạn tính: Khi gan mất gần khả năng thực hiện chức năng quan trọng, men gan có thể giảm đi kèm với các triệu chứng như vàng mắt, phù nề, cổ trướng.
• Thiếu chất dinh dưỡng, đặc biệt là protein: Gan cần protein để tổng hợp enzyme. Người ăn uống kém, suy dinh dưỡng, người già yếu có thể gặp tình trạng men gan thấp
• Một số bệnh về thận và tuyến giáp: Suy giáp hoặc suy thận mạn đôi khi làm giảm chỉ số men gan
• Do thuốc hoặc rượu bia kéo dài: Dùng thuốc ức chế thời gian dài, hoặc dùng hóa trị, sử dụng nhiều rượu bia trong thời gian dài sẽ khiến gan suy kiệt, men gan cũng giảm xuống ở mức bình thường.

Men gan thấp không nên xem nhẹ, cần kết hợp với các chỉ số xét nghiệm như albumin, bilirubin, siêu âm gan để đánh giá toàn diện tình trạng gan hiện tại.

Chế độ dinh dưỡng phù hợp khi men gan thấp

Để hỗ trợ gan khỏe mạnh, người có men gan thấp cần chú trọng vào chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý. Một số gợi ý quan trọng như:

• Ăn đủ đạm (protein): Ưu tiên đạm dễ tiêu như cá, trứng, sữa, đậu phụ. Tránh lạm dụng thịt đỏ, nội tạng động vật
• Tăng cường rau xanh và trái cây: Giúp bổ sung vitamin, chất xơ và chất chống oxy hóa, hỗ trợ gan thải độc tốt hơn
• Hạn chế dùng rượu bia, thuốc lá: Đây là tác nhân gây tổn thương gan nhanh nhất
• Uống đủ nước: Giúp gan đào thải độc tố và hỗ trợ thận hoạt động tốt hơn
• Vận động nhẹ nhàng: Tập yoga, đi bộ nhẹ nhàng, để tăng cường tuần hoàn máu, giảm áp lực cho gan
• Ngủ đủ giấc: Gan thường thải độc mạnh mẽ vào lúc giữa đêm, từ 23h đến 4h sáng, ngủ đúng giờ để gan có thời gian phục hồi chức năng

Khi nào người bệnh cần đi khám bác sĩ ngay?

Không phải trường hợp men gan thấp nào cũng nguy hiểm, nhưng nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường sau, bạn cần đến bác sĩ sớm:

• Vàng da, vàng mắt
• Nước tiểu sẫm màu, phân nhạt màu
• Cơ thể mệt mỏi kéo dài, không rõ nguyên nhân
• Sụt cân nhanh
• Phù nề ở chân, bụng trướng to
• Ăn uống kém, chán ăn, buồn nôn

Khi thăm khám, bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm bổ sung như siêu âm gan, xét nghiệm bilirubin, albumin, chức năng đông máu… để tìm ra nguyên nhân chính xác. Điều trị sẽ tùy thuộc vào bệnh nền, có thể là thay đổi lối sống, bổ sung dinh dưỡng, dùng thuốc hoặc can thiệp y tế chuyên sâu.