Tại sao cần phải “Dopamine Detox”?

Tại sao người hiện đại chúng ta cần “Dopamine detox”? Đây tưởng chừng như một cụm từ trendy nhưng thật ra nó đang đánh trúng tâm lý của đa số người hiện đại ngày nay. Khi mọi thứ xung quanh ta diễn ra nhanh chóng và não bộ phải liên tục hoạt động, điều này khiến não bộ rơi vào trạng thái hưng phấn, chúng ta đang dần đánh mất khả năng sự tập trung và tận hưởng cuộc sống. Đó cũng là lúc dopamine detox trở thành một giải pháp cần thiết, giống như việc đưa tâm trí quay về trạng thái cân bằng tự nhiên.

Dopamine detox là gì?

Dopamine detox có thể hiểu là một phương pháp giảm thiểu cho não bộ khi tác động từ những môi trường xung quanh. Dopamine vốn là một chất dẫn truyền thần kinh giúp chúng ta cảm thấy vui vẻ, có động lực và hưng phấn hơn. Tuy nhiên khi dopamine bị kích hoạt liên tục sẽ dẫn đến việc dễ gây nghiện, não bộ sẽ quen với việc phải được kích thích nhanh và mạnh thường xuyên.

Nói cách khác, detox là quá trình hạn chế tối đa các hoạt động khiến dopamine tăng đột ngột, từ đó giúp não nghỉ, thiết lập lại ngưỡng cảm nhận niềm vui, phục hồi khả năng tập trung. Phương pháp này không phải là ngưng sản xuất dopamine nhưng nó sẽ hướng tới việc giảm các thói quen gây quá tải cho não bộ, giúp não hoạt động lành mạnh và bền vững hơn.

Dấu hiện cho thấy dopamine của bạn tăng cao: Hành động lướt điện thoại liên tục mỗi khi rãnh tay, xem video liên tục, luôn chọn những nội dung có thông tin nhanh để xem, liên tục kiểm tra thông báo. Điều này đã làm ngưỡng dopamine tăng lên, khiến chúng ta khó cảm thấy hài lòng với những hoạt động nhẹ nhàng như đọc sách, trò chuyện, tập trung làm việc.

Vì sao người hiện đại cần thực hiện dopamine detox?

Trước đây, ông bà chúng ta có thể tập trung hàng giờ những lại không bị stress. Câu trả lời nằm ở môi trường sống, cuộc sống hiện đại ngày nay khiến bạn phải sống nhanh để bắt kịp được xu hướng. Điều này là một trong những lý do khiến dopamine detox trở nên cần thiết trong cuộc sống:

• Mỗi lần bạn nhận thông báo, xem video, não bộ bạn cảm thấy hứng thú. Khi điều này lặp lại liên tục hàng trăm lần mỗi ngày, não mất khả năng tự kiểm soát.
• Dopamine tiêu thụ quá mức khiến bạn khó tập trung vào các nhiệm vụ dài, đòi hỏi tư duy. Não quen với việc nhận phần thưởng nhanh nên không muốn chờ đợi quá lâu
• Khi ngưỡng dopamine tăng, mọi thứ bình thường trở nên nhàm chán hơn. Bạn khó tận hưởng những giá trị đơn giản như đọc sách, tập thể dục, trò chuyện cùng gia đình.
• Nhiều người làm việc cả ngày nhưng vẫn cảm thấy không đạt được gì vì thời gian trôi đi bởi sự phân tâm của bạn. Dopamine quá mức ảnh hưởng đến sự cân bằng hormone, gây căng thẳng và rối loạn giấc ngủ.

Dopamine detox không phải là trào lưu. Nó là nhu cầu thực sự của con người hiện đại để lấy lại sự bình tâm, tăng khả năng tập trung, cải thiện chất lượng cuộc sống.

Hướng dẫn thực hiện dopamine detox tại nhà

Để detox hiệu quả, bạn cần thực hiện các bước rõ ràng và bài bản. Không phải ai cũng cần detox hoàn toàn 24 giờ, bạn có thể áp dụng theo mức độ phù hợp với bản thân.

Bước 1: Liệt kê nguồn kích thích dopamine

• Những nguyên nhân khiến dopamine của bạn tăng cao: Xem mạng xã hội mỗi khi rãnh, chơi game liên tục, ăn uống đồ nhiều đường, mua sắm online, kiểm tra thông báo 5-10 phút mỗi lần…

Bước 2: Chọn hình thức phù hợp

• Detox nhẹ: Giảm 50% các hoạt động thường ngày để não bộ quen dần
• Detox trung bình: Ngừng hoàn toàn xem các video nhanh, chỉ độc báo hoặc thông tin thời sự
• Detox mạnh: Không sử dụng thiết bị điện tử để giải trí, thay vào đó hãy hoạt động thể chất, không ăn đồ có đường hay chiên rán trong 1-3 ngày

Bước 3: Hoạt động tốt cho cơ thể

• Đọc sách, đi bộ, nghe nhạc nhẹ, thiền, viết nhật kí, dọn dẹp không gian sống, tập thể dục thường xuyên, học tập trung 30-45 phút mỗi ngày

Bước 4: Thiết lập lại thói quen sống

• Tắt thông báo thiết bị điện tử khi không cần thiết
• Để điện thoại ở xa khi làm việc
• Sử dụng chế độ máy bay để não bộ tập trung tốt hơn khi không còn ảnh hưởng từ điện thoại
• Hạn chế tiếp xúc ánh sáng xanh vào buổi tối trước khi ngủ
• Dọn góc làm việc thoáng đãng hơn

Tóm lại, dopamine detox là phương pháp giảm bớt các hoạt động gây kích thích mạnh, giúp não bộ trở lại trạng thái cân bằng và lấy lại khả năng tập trung.