Tại sao thức đêm nhiều lại gây suy thận?

Bạn có biết rằng việc thức khuya liên tục không chỉ ảnh hưởng đến trí nhớ, làn da mà còn âm thầm phá hủy thận mỗi đêm. Trong thời đại công nghệ số và áp lực từ công việc, thức đêm dường như đã trở thành thói quen của nhiều người, đặc biệt là giới trẻ. Nhưng liệu bạn có biết, mỗi lần mất ngủ là một lần cơ quan lọc máu phải oằn mình hoạt động gấp đôi? Cùng tìm hiểu kỹ hơn qua bài viết dưới đây để có những biện pháp bảo vệ thận

Mối liên hệ giữa giấc ngủ và sức khỏe thận

Chúng ta thường luôn được dặn dò rằng “Ngủ sớm để khỏe lâu”, đây không chỉ là lời khuyên mà đã được khoa học chứng minh rằng giấc ngủ có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe, đặc biệt là chức năng thận.

Thận là cơ quan lọc máu và loại bỏ chất thải ra khỏi cơ thể thông qua đường nước tiểu. Quá trình lọc máu này diễn ra 24/7 nhưng đặc biệt hiệu quả và được phục hồi vào ban đêm. Giấc ngủ giúp cân bằng hormone, ổn định huyết áp, giảm áp lực lên cầu thận, từ đó bảo vệ các mô thận khỏi sự tổn thương bởi các gốc tự do gây suy thận.

Khi bạn thức đêm, đồng nghĩa với việc thận không thể phục hồi mà bắt chúng phải thức theo bạn. Lúc này, quá trình lọc máu diễn ra trong điều kiện cơ thể mệt mỏi, hormone cortisol tăng cao khiến khuyến áp không ổn định, đây chính là một trong những yếu tố đầu tiên gây suy giảm chức năng thận.

Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng “ngủ ít hơn 6 tiếng mỗi đêm sẽ làm tăng 20–30% nguy cơ mắc bệnh thận mạn tính”. Không chỉ vậy, thói quen ngủ muộn làm rối loạn nhịp sinh học, ảnh hưởng đến lượng nước và điện giải trong cơ thể. Tình trạng này kéo dài sẽ khiến thận bị quá tải và dẫn đến thận suy yếu dần.

Thức đêm ảnh hưởng thế nào đến chức năng lọc máu của thận?

Nghe có vẻ vô hại nhưng thức đêm là một trong những lý do gây ảnh hưởng trực tiếp đến thận. Thận như một máy lọc hoạt động cả ngày, đến đêm khi mọi cơ quan được nghỉ ngơi chính là lúc thận cần được phục hồi. Nếu bạn không ngủ, thận sẽ phải tiếp tục lọc với công suất cao mà không có thời gian nghỉ.

Đặc biệt thức đêm gây tăng huyết áp và tăng nồng độ cortisol, đây là hormone căng thẳng, làm co mạch máu thận và tăng áp lực lên hệ thống lọc cầu thận. Điều này không những khiến chức năng lọc máu kém hiệu quả, mà còn gây tổn thường vi mạch lâu dài.

Ngoài ra người thức khuya thường uống ít nước, dễ bị mất nước do căng thẳng hoặc uống các loại thức uống kích thích như cà phê, nước tăng lực, điều này càng khiến thận khó khăn hơn trong việc đào thải độc tố. Về lâu dài, màng lọc cầu thận bị tổn thường, chất thải không lọc sạch sẽ tích tụ lại trong máu, gây nên tình trạng nhiễm độc, mệt mỏi, đau nhức toàn thân.

Các dấu hiệu thận bị ảnh hưởng sau thời gian dài thức đêm

Bạn có đang thức khuya triền miên vì công việc hoặc giải trí. Đừng đợi đến khi phải chạy thận mới thay đổi giờ giấc sinh hoạt. Dưới đây là những dấu hiệu cảnh báo thận đang bị tổn thương vì thói quen thức đêm:

• Tiểu đêm nhiều lần: Đây là biểu hiện sớm của tình trạng suy giảm chức năng lọc máu. Nếu bạn phải thức dậy đi tiểu từ 2-3 lần mỗi đêm dù không uống nhiều nước, hãy cảnh giác.
• Mệt mỏi liên tục: Khi thận yếu, chất độc không được đào thải, tích tụ lại khiến cơ thể uể oải, thiếu năng lượng
• Phù mặt, tay chân vào sáng sớm: Do thận lọc kém, nước bị giữ lại trong cơ thể gây sưng phù
• Huyết áp tăng nhẹ: Ngủ không đủ khiến huyết áp không được điều hòa. Huyết áp tăng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng thận
• Da ngứa, vàng, nổi mụn: Thận yếu không lọc được chất độc, điều này sẽ đào thải chất độc qua da
• Đau lưng âm ỉ vùng thắt lưng: Đau vị trí của thận, đau kéo dài không rõ nguyên nhân cần được kiểm tra ngay.

Thực trạng giới trẻ ngày nay bị suy thận nhiều

Theo thống kê của Bệnh viện Thống Nhất và Bệnh viện Chợ Rẫy, số lượng bệnh nhân chạy thận dưới 30 tuổi đang tăng đột biến trong 5 năm qua.

Nguyên nhân chủ yếu là do đến từ lối sống hiện đại:

• Thức khuya làm việc hoặc giải trí, lướt điện tử đến sáng
• Ăn mặn, uống ít nước, lạm dụng nước ngọt, cà phê và rượu bia
• Stress kéo dài, ít vận động

Một câu chuyện điển hình là trường hợp của bạn Hoàng Minh (25 tuổi, nhân viên IT). Do đặc thù công việc hay thức đêm, cộng với thói quen ăn uống thiếu lành mạnh, Minh bắt đầu thấy mệt mỏi, phù tay chân. Sau khi xét nghiệm, kết quả cho thấy chức năng thận chỉ còn 35%. Đến nay, Minh phải lọc máu định kỳ mỗi tuần 3 lần.

Thực trạng này là lời cảnh tỉnh mạnh mẽ: Nếu giới trẻ không thay đổi thói quen sống, đặc biệt là vấn đề ngủ đủ, thì chỉ vài năm nữa, phòng chạy thận sẽ không còn chỗ trống cho người già…

Bạn không cần dùng đến thuốc bổ, không cần chi tiền cho thực phẩm chức năng đắt tiền. Đôi khi chỉ cần ngủ sớm mỗi đêm là liều thuốc thanh lọc cơ thể tuyệt vời. Thận không kêu đau nhưng âm thầm suy yếu nếu bạn tiếp tục xem thường giấc ngủ